ناهنجاری های مادرزادی حالب
حالب نیز مانند دیگر ارگانهای بدن میتواند دچار ناهنجاریهای مادرزادی شود که بصورت خلاصه به چند مورد از آن اشاره میکنیم:
- حالب دوگانه: این مورد در فرد دو حالب از کلیه جدا میشود و ممکن است تا مثانه این دو حالب ادامه پیدا کنند و یا در میانه راه به هم بپیوندند و در نهایت یک حالب به مثانه وارد شود.در مواردی که حالبها در میانه راه به هم متصل میشوند فرد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و بصورت اتفاقی در سونو یا سی تی اسکن تشخیص داده شود و نیاز به درمان ندارد اما در مواردی که هر دو حالب جداگانه به مثانه متصل میشوند بسته به محل ورود حالبها به مثانه فرد ممکن است با درد پهلو.عفونت ادراری و بی اختیاری ادرار و نارسایی قسمتی از کلیه مراجعه کند که معمولا برای این بیماران درمان جراحی انجام میشود.
- برگشت ادرار(ریفلاکس): حرکت غیرطبیعی و غیرعادی ادرار از مثانه به سمت لوله‌های حالب و کلیه‌ها میباشد.این بیماری در دختر بچه ها شایعتر میباشد و فرد مستعد عفونت کلیه و آسیب به کلیه و حتی نارسایی کلیه بدنبال عفونت ادراری میباشد به همین دلیل زمانی که ریفلاکس در دخترها تشخیص داده شد در هر سنی نیاز به درمان دارد اما در پسرها بعد از بلوغ نیاز به درمان خاصی ندارد.
علایم ریفلاکس
- عفونت های ادراری تب دار مکرر و علایم ادراری شامل سوزش و تکرر ادرار و بوی بد ادرار
- درد پهلوها
- رشد ناکافی کودک
روشهای تشخیص:
سونوگرافی جنینی:که ورم کلیه ها را نشان میدهد
عکس رنگی مثانه هنگام ادرار کردن(VCUG) که بازگشت ادرار به داخل مثانه و شدت آن را نشان میدهد
اسکن های هسته ای کلیه: که شدت ریفلاکس و میزان آسیب کلیه را نشان میدهد
روش درمان:
ختنه:در پسر بچه ها که ریفلاکس ادراری دارند باید در اولین فرصت ختنه صورت گیرد تا ریسک عفونت ادراری کاهش یابد و پس از آن جلوگیری از عفونت ایجاد عفونت ادراری با رعایت بهداشت در کودک تا زمان بلوغ
روش های اندوسکوپیک: تزریق ژلها مخصوص در زیر سوراخ های حالب از طریق مجرا که در موارد خفیف تا متوسط ریفلاکس و در دخترها موثرتر است
جراحی: روش های مختلف جراحی معرفی شده است که در موارد شدید ریفلاکس و در مواردی که به درمانهای دیگر پاسخ نداده است و آسیب کلیه ایجاد شده است انجان میگیرد
- یورتروسل: بالون‌های حالب در مدخل مثانه چیزهایی شبیه به کیسه تشکیل می‌دهند ومعمولا علامت ندارند و در سونوگرافی یا عکس های رنگی کلیه و حالب بصورت اتفاقی تشخیص داده میشوند و با سیستوسکوپی تشخیص قطعی میشود.درمان آن براحتی و به روش اندوسکوپیک با برش جدار آن و تعبیه استنت حالب امکان پذیر میباشد.
- حالب نابجا: حالبی که به جای این که در محل صحیح خود در مثانه باز شود در قسمت‌های دیگر مثانه باز میشود.بسته به محل ورود حالب ممکن است فرد بدون علامت باشد و یا بیاختیاری ادرار داشته باشد و در صورت بروز علایم درمان آن جراحی و پیوند مجدد حالب به مثانه در جای مناسب میباشد .
- مگااورتر: حالب یا اورتری که قطر آن بیش از 7 میلی‌متر باشداین افراد مستعد تشکیل سنگ در حالب میباشند و ممکن است فرد با درد پهلو ها و عفونت ادراری مراجعه کند که درمان آن جراحی میباشد .
برای تشخیص به موقع این ناهنجاریها بهتر است که در زوجهایی که سابقه خانوادگی این مشکلات را دارند در زمان بارداری سونوگرافی جنینی دقیق انجام شود و در صورت هرگونه مشکل در سونوگرافی بعد از تولد نوزاد و یا در زمان بارداری اقدامات تکمیلی انجام شود.
